การอ่นานออกเสียง
1. กลุ่มคำที่ไม่ออกเสียงตัวสะกด วิตถาร (วิด - ถาน) อุณหภูมิ (อุณ - หะ - พูม) มุกดา (มุก - ดา ) สัตถา (สัด - ถา ) คำในกลุ่มนี้มีการเปลี่ยนแปลงให้อ่านได้ 2 อย่าง คือตามหลักเกณฑ์ และตามความนิยม ดังนี้ ปรัชญา ตามหลักอ่าน ปรัด - ยา ตามความนิยมอ่าน ปรัด - ชะ - ยา อาชญา ตามหลักอ่าน อาด - ยา ตามความนิยมอ่าน อาด - ชะ - ยา สัปดาห์ ตามหลักอ่าน สับ - ดา ตามความนิยมอ่าน สับ - ปะ - ดา
2. กลุ่มคำ ปร กลุ่มคำ ปร ให้อ่านได้สองอย่าง คือ ตามหลักอ่าน ปะ - ระ ตามความนิยมอ่าน ปอ - ระ เช่น ปรมาจารย์ ปรมาณู ปรมาภิไธย ปรโลก ยกเว้น ปรปักษ์ อ่าน ปอ - ระ - ปัก เท่านั้น
3. กลุ่มคำภูมิ
3.1 คำประสม อ่าน พูม เช่น ภูมิปัญญา ภูมิ ธรรม ภูมิรู้ ยกเว้น ภูมิลำเนา อ่านตามหลักว่า พูม - ลำ - เนา อ่านตามความนิยมว่า พู - มิ - ลำ - เนา
3.2 คำสมาส อ่าน พู - มิ เช่น ภูมิศาสตร์ ภูมิประเทศ ภูมิธร ยกเว้น ภูมิภาค อ่านว่า พู - มิ - พาก
หรือ พูม - มิ - พาก ก็ได้
4. กลุ่มคำสรรพ
4.1 อ่านออกเสียงได้ 2 อย่าง คือ สัน - พะ หรือ สับ - พะ ก็ได้ มี 4 คำ คือ สรรพสัตว์ สรรพสิ่ง สรรพวิชา สรรพสามิต
4.2 อ่านออกเสียง สับ - พะ เท่านั้น มี 4 คำ คือ สรรพคุณ สรรพนาม สรรพคราส สรรพสินค้า
5. กลุ่มคำ สมรรถ
5.1 อ่านเรียงพยางค์ ได้แก่ สมรรถนะ (สะ - มัด - ถะ - นะ)
5.2 อ่านได้ 2 อย่าง ได้แก่ สมรรถภาพ อ่านเรียงพยางค์ เป็น สะ - มัด - ถะ - ภาพ หรือจะอ่าน สะ - หมัด - ถะ - ภาพ ก็ได้
6. กลุ่มคำ สมาน
6.1 อ่านเรียงพยางค์ ได้แก่ สมานคติ (สะ - มา - นะ - คะ - ติ) ยกเว้น สมานฉันท์ อ่านได้สองอย่าง ตามหลักอ่านว่า สะ - มา - นะ - ฉัน ตามความนิยมอ่านว่า สะ - หมาน - นะ - ฉัน
6.2 อ่านอักษรนำ เมื่อไม่ได้ต่อศัพท์สมาส เช่น สมานมิตร (สะ - หมาน - มิด) สมานไมตรี (สะ - หมาน -ไม - ตรี)
7. กลุ่มคำ กล
7.1 อ่าน กน ได้แก่ กลไก กลอุบาย กลพยาน กลไฟ
7.2 อ่าน กน - ละ ได้แก่ กลวิธี กลบท กลเม็ด กลยุทธ์
7.3 อ่านได้ 2 อย่าง ได้แก่ กลอักษร (กน - อัก - สอน, กน - ละ - อัก - สอน)
8. กลุ่มคำ กร กลุ่มคำกรอ่านได้ 2 อย่าง คือ กะ - ระ และ กอ - ระ ได้ทุกคำ ยกเว้น กรกฏ, กรพันธ์ อ่าน กอ - ระ กรบูร อ่าน กะ - ระ กรกฎาคม อ่าน กะ - ระ - กะ - ดา - คม หรือ กะ - รัก - กะ - ดา - คม
9. กลุ่มคำ กรม กลุ่มคำกรม อ่าน กรม - มะ เช่น กรมหมื่น กรมขุน กรมหลวง9. กลุ่มคำ กรม กลุ่มคำกรม อ่าน กรม - มะ เช่น กรมหมื่น กรมขุน กรมหลวง ยกเว้น กรมพระยา กรมสมเด็จ อ่านเป็น กรม
10. กลุ่มคำ เกียรติ กลุ่มคำเกียรติ อ่านว่า เกียด - ติ ได้แก่ เกีรติคุณ เกียรติภูมิ เกียรติยศ เกียรติศักดิ์ ยกเว้น เกียรตินิยม อ่าน เกียด - นิ - ยม และเกียรติประวัติ อ่านได้สองอย่าง คือ เกียด - ติ - ประ - หวัด หรือ เกียด - ประ - หวัด ก็ได้
11. กลุ่มคำ คุณ กลุ่มคำ คุณ อ่านว่า คุน - นะ ได้แก่ คุณธรรม คุณภาพ คุณลักษณะ คุณวิเศษ คุณวุฒิ ยกเว้น คุณโทษ อ่านว่า คุน - โทด และ คุณค่า คุณประโยชน์ คุณสมบัติ อ่านได้ 2 อย่าง คือ คุน - นะ หรือ คุน ก็ได้
12. กลุ่มคำ ชาติ กลุ่มคำ ชาติ อ่านว่า ชาด - ติ ได้แก่ ชาติพันธุ์ ชาติภูมิ ชาติวุฒิ ยกเว้น ชาตินิยม อ่านว่า ชาด - นิ - ยม และอ่าน ได้ 2 อย่าง คือ ชาติพลี อ่านว่า ชาด - ติ - พะ - ลี หรือ ชาด - พะ - ลี ก็ได้ ชาติรส อ่านว่า ชา - ติ - รด หรือ ชาด - ติ - รด ก็ได้
13. กลุ่มคำ โบราณ กลุ่มคำ โบราณ อ่านได้ 2 อย่าง คือ โบ - ราน - นะ หรือ โบ - ราน ก็ได้ เช่น โบราณกาล โบราณคดี โบราณวัตถุ โบราณสถาน
14. กลุ่มคำ ปฐม กลุ่มคำ ปฐม อ่านว่า ปะ - ถม - มะ ได้แก่ ปฐมกรรม ปฐมยาม ปฐมฤกษ์ ปฐมวัย ปฐมทัศน์ ยกเว้น ปฐมพยาบาล อ่านว่า ประ - ถม - พะ - ยา - บาน และที่อ่านได้ 2 อย่างคือ ปฐมเทศนา ปฐมนิเทศ ปฐมบุรุษ ปฐม สมโพธิ ปฐมเหตุจะอ่านว่า ประ - ถม - มะ หรือ ประ - ถม ก็ได้
15. กลุ่มคำ ประวัติ กลุ่มคำ ประวัติ อ่านได้ 2 อย่าง คือ ประ - หวัด - ติ หรือ ประ - หวัด ก็ได้ เช่น ประวัติการ ประวัติการณ์ ประวัติกาล ประวัติศาสตร์
16. กลุ่มคำ พล กลุ่มคำ พล อ่านว่า พน - ละ เช่น พลกาย พลความ พลขับ พลโลก พลวัต ยกเว้น พลการ พลศึกษา อ่านว่า พะ - ละ และ พลรบ อ่านได้ 2 อย่าง พน - รบ หรือ พน - ละ - รบ ก็ได้
17. กลุ่มคำ พลี
17.1 อ่านเรียงพยางค์ เป็น พะ - ลี มีความหมายว่า การบูชา การบวงสรวง ส่วย เช่น ญาติพลี เปตพลี ราชพลี พลีกรรม
17.2 อ่านอักษรควาบกล้ำ เป็น พลี มีความหมายว่า เสียสละ เช่น พลีชีพ บวงสรวงเชิญเอามา เช่น พลียาสมุนไพรมาใช้ หมายถึง ขอแบ่งเอามาใช้ 18. กลุ่มคำ ศาสน กลุ่มคำ ศาสน อ่านได้ 2 อย่าง คือ สา - สะ - นะ หรือ สาด - สะ - นะ ทุกคำ เช่น ศาสนกิจ ศาสนจักร ศาสนพิธี ศาสนสถาน ศาสนสมบัติ ศาสนิกชน ศาสนูปถัมภก ยกเว้น กรมพระยา กรมสมเด็จ อ่านเป็น กรม
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น